Lửa thiêu 358 tù nhân Honduras

Hàng trăm tù nhân bị mắc kẹt trong các buồng giam gào thét kêu cứu khi đám lửa lớn bao vây và nuốt chửng một nhà tù ở Honduras, thiêu chết ít nhất 358 tù nhân.

Một tù nhân được các nhân viên y tế đưa đến bệnh viện chữa trị sau vụ hỏa hoạn. Ảnh: AP

Ngọn lửa được tin là bùng lên vào khoảng 10h50 tối 14/2 theo giờ địa phương tại nhà tù ở thị trấn Comayagua, cách thủ đô của nước Trung Mỹ 140 km về phía bắc. Ông Hector Ivan Mejia, phát ngôn viên Bộ An ninh Honduras, cho biết có khoảng 475 phạm nhân đã đào tẩu khỏi nhà tù, 365 người vẫn mất tích và bị cho là đã chết, trong khi 21 người khác bị thương sau vụ hỏa hoạn.

Hàng trăm người bị kẹt sau những song sắt nhà giam, gào thét trong tuyệt vọng, khi cai ngục cố gắng tìm chìa khóa giải thoát cho họ. Thân nhân của các tù nhân thiệt mạng đã đổ đến phá cổng vào nhà tù với hy vọng thu thập được hài cốt của người thân. Họ khóc lóc, đau đớn, phẫn nộném đá vào cảnh sát. Cảnh sát buộc phải dùng hơi cay để giải tán đám đông náo loạn này.

Đây là vụ cháy nhà tù nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua ở Nam Mỹ, hầu hết các nạn nhân tử vong do ngạt khói hoặc bị cháy. Họ tuyệt vọng đợi một đội cứu hộ đã không bao giờ đến kịp. Các nhân viên cứu hộ cho biết họ không tìm được những cai ngục có chìa khóa các buồng giam. Một số tù nhân đập vỡ trần nhà và thoát thân ra ngoài, họ nay đang là những kẻ đào tẩu.

Trong khi đám đông thân nhân tù nhân xô đẩy hàng rào của nhà tù cháy, một viên cai ngục đứng trên ban công, đọc to danh sách những người đã chết và những người đã trốn thoát. Bên dưới, những gương mặt đẫm nước mắt quay đi.

Phát ngôn viên cơ quan cứu hỏa Comayagua, ông Josue Garcia, kể rằng ông nhìn thấy một quang cảnh hỗn loạn tại nhà tù trong khi đang cố gắng dập lửa. Hàng trăm người bị chết cháy hoặc ngạt thở trong các phòng giam.

Theo AP, hiện chính quyền vẫn đang điều tra nguyên nhân gây ra vụ hỏa hoạn, liệu do các tù nhân châm lửa hay do chập điện.

Nhân chứng

Một tù nhân được xác định là Silverio Aguilar cho hay khi mọi người bắt đầu la hét "Cháy! Cháy rồi!" thì các tù nhân gào thét kêu cứu. "Có một lúc không nghe thấy tiếng ai nữa, sau đó ít phút, thời gian dường như dài vô tận, một bảo vệ xuất hiện mở cửa giải thoát cho họ".

"Chúng tôi đang ngủ thì bỗng nghe tiếng thét của ai đó", một nhân chứng sống sót kể trên truyền hình quốc gia Costa Rica bên ngoài nhà tù. Phía sau lưng người này là khẩu hiệu viết trên lối vào nhà tù: "Công lý phải được thực thi cho dù cả thế giới tan thành tro bụi".

Thân nhân các tù nhân, phần lớn chạy xô đến nhà tù khi vẫn đang mặc những bộ đồ ngủ, đau khổ chờ đợi tin tức. Tám đứa con của một tù nhân tên là José Alejandro Morales đứng thành vòng tròn bên ngoài cổng ngục lúc mờ sáng hôm qua. Morales bị tống giam cách đây hai năm do tham gia một vụ cướp có vũ trang. Tên anh ta không có trong danh sách những người sống sót, không biết sống hay chết.

Rồi sau đó, đến tận chiều, danh sách những người chết mới được công bố. Cả lũ trẻ sụp xuống đất. "Đời chúng cháu thế là tan nát", Doris Morales, con gái của người tù thiệt mạng, nức nở khi nghe thấy tên bố em. "Bố cháu đáng bị trừng phạt, nhưng không đáng bị thế này".

Trong ki đó hàng trăm người khác đổ đến bệnh viện Santa Teresa để theo dõi tình hình người thân. Sẽ mất khoảng 3 tháng để xác định danh tính các nạn nhân, một số người bị lửa thiêu trụi không thể nhận dạng nên cần xét nghiệm DNA.

Tổng thống Honduras Porfirio Lobo đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp hồi tháng 7/2010 tại 9 trong số 24 nhà tù ở Honduras. Bộ trưởng An ninh nước này lúc đó đã gọi các nhà tù là "trường học của tội phạm", nơi thường xuyên chứng kiến các vụ hỏa hoạn và bạo lực đẫm máu vì tình trạng quá tải. Chính quyền Honduras đã nhiều lần cam kết cải thiện điều kiện các nhà tù nhưng các nhóm nhân quyền nói rằng cam kết này không được thực hiện.

Quốc gia 7,6 triệu người này là tuyến đường vận chuyển chính của các loại ma túy từ Nam Mỹ đến Mỹ và là một trong những nước có tỷ lệ tội phạm bạo lực cao nhất thế giới.

Blaze at Prison Kills Hundreds in Honduras

Gustavo Amador/European Pressphoto Agency

Injured inmates were evacuated after a fire tore through a prison in the town of Comayagua on Wednesday. 

• 
  

COMAYAGUA, Honduras — The bodies of the inmates, shirtless and blackened by soot, lay on the ground in neat rows, belying the chaos from which they emerged.

Multimedia

Photographs

High Death Toll in Honduran Prison Fire

 

Connect With Us on Twitter 

Follow@nytimesworld for international breaking news and headlines.

Twitter List: Reporters and Editors 

Enlarge This Image

Orlando Sierra/Agence France-Presse — Getty Images

Security personnel at the National Prison of Comayagua, which was ravaged by a deadly fire on Wednesday.

Readers’ Comments

• 
  

Outside the fence, hundreds of relatives rushed the gates of the burned-out prison, anguished and anxious for any word, clashing with soldiers and the police when they could not get in. As a prison officer stood on a balcony, reading out a roll call of the dead and survivors from a handwritten list, faces in the crowd turned away in tears.

It was one of the worst prison fires in recent years in Latin America, with a death toll surpassing 300, most of the victims choking to death in their cells awaiting a rescue that never came. Guards with the keys were nowhere to be found, rescuers said. Some inmates bashed their way through the roof to escape, and kept running. They are now fugitives.

Honduran prisons are rife with overcrowding, rioting and abuse on a normal day, but on Tuesday night, when officials say an inmate set fire to his mattress, things turned unimaginably worse, and this nation, already sinking into turmoil from a wave of drug trafficking, was staggered by yet another crisis.

Honduras has the highest murder rate in the world, according to the United Nations. The country’s institutions are still recovering from a 2009 coup. The police are committing assassinations. Criminal groups are extorting and kidnapping almost at will. The Peace Corps has withdrawn over concerns about crime. And the nation’s prisons are so overwhelmed that in 2010 the government declared a state of emergency in the system, acknowledging that nearly half of its prisons did not meet the minimum requirements for penitentiaries.

“This horrendous tragedy is the result of prison conditions that are symptomatic of the country’s larger public security crisis,” said José Miguel Vivanco, director of the Americas division of Human Rights Watch. Given the violence gripping the nation, he added, “there’s huge pressure to lock up real and suspected criminals, and unfortunately almost no concern for these prisoners’ well-being.”

Survivors recounted horrific scenes of companions ablaze and people trapped in their cells after the fire, the third major prison disaster in the country since 2003, broke out and burned out of control for 40 minutes before the first rescuers arrived around 11:30 p.m.

“We were asleep when we suddenly heard the screams of people on fire,” said a survivor interviewed on the Televicentro television network outside the prison, where a proverb over the entrance reads, “Let justice be done even if the world perishes.”

Family members, many of whom rushed to the prison in their pajamas, agonized throughout the day. The eight children of José Alejandro Morales gathered in a circle outside the prison’s gates early Wednesday waiting for an answer. Mr. Morales, who was sent to the prison two years ago on an armed robbery charge, was not on the list of survivors, nor had he been confirmed dead.

Then, around 2:30 p.m., a fresh list of the dead began to circulate, and the children fell to their knees.

“Our lives are ruined,” said Doris Morales, a daughter, after hearing his name. “He may have deserved to be punished, but he did not deserve this.”

The bodies of many other prisoners had been incinerated, making identification nearly impossible. Inside the prison’s gates, the thud of hundreds of black body bags being dropped at the entrance by military personnel broke the afternoon air. The bags screeched as they were dragged along a gravel road, then heaved into the back of a truck, ready to be taken to the morgue.

Honduran prisons, like many in Central America, are notorious for overcrowding and violence, a problem made worse as drug gangs have overrun the nation and set up staging grounds to move cocaine from South America to the United States.

A United Nations report in October said that Honduras had the highest murder rate in the world, at 82.1 per 100,000 residents, far ahead of the worldwide rate of 6.9. President Porfirio Lobo last week accepted a technical adviser on security sent by the United States government to help control the violence and impunity.

While Latin American prisons in general are susceptible to fires and rioting, the problem in Honduras is particularly serious, according to human rights groups and other monitors.