Những thói xấu của người Việt khi lái xe

Ai cũng đi được xe máy, nhưng hầu hết điều khiển bằng chủ quan thay vì an toàn và đúng luật. Sự tùy tiện dần trở thành thói quen trong ứng xử giao thông khiến đường đã tắc lại càng tắc hơn.

Ý thức kém là một trong những nguyên gây ùn ứ, kẹt xe. Ai cũng biết! Ai cũng nói! Nhưng chẳng mấy người thực hiện, nhất là ở ngã ba, ngã tư nơi tập trung nhiều phương tiện.

Trên các diễn đàn mở, chúng ta gặp khá nhiều nhận xét đại loại như: “Ý thức giao thông kém!”, “Người Việt Nam là vậy!”, “Người Nhật hay phương Tây qua đây cũng bị nhiễm cái ý thức khi tham gia giao thông của người Việt”, “Ôi chà, Việt Nam mà!”, “chỉ có ở Việt Nam!”... Ai cũng đổ lỗi cho cái được gọi là “ý thức tham gia giao thông” nhưng chẳng mấy người tự mình thực hiện.

Đọc những dòng này mà thấy ngậm ngùi cay đắng! Chúng ta tự hào là người Việt Nam, luôn muốn nâng tầm đất nước. Tại sao mỗi người không thực hiện điều đó bằng cách tự giác chấp hành luật giao thông, ứng xử có văn hóa ngay trên đất nước thân yêu của mình.

Tắc đường, xe máy trèo lên vỉa hè không phải là hiếm.

Thói quen xấu của người Việt Nam khi tham gia giao thông

Trong dòng xe cộ tham gia giao thông chúng ta thấy phần lớn là xe máy, loại xe cực kỳ thuận tiện mà hầu hết ai cũng điều khiển được trước khi lấy bằng. Nói nôm na lấy bằng là để hợp thức hóa khi chạy xe ngoài đường. Như vậy một thực tế là ai cũng điều khiển được xe máy, nhưng chỉ theo thói quen mà mình tự học chứ không phải là lái xe an toàn và đúng luật. Và chính cái thói quen tùy tiện đấy lâu dần thành ý thức chạy xe tùy tiện như ngày nay.

Tháo gương chiếu hậu hoặc sử dụng sai mục đích

Phải nói rất ít người sử dụng gương chiếu hậu của xe máy trừ phi đã từng lái xe ôtô. Lý do là không có thầy cô nào chỉ bảo và “hướng dẫn sử dụng trước khi dùng”, mà chỉ có mấy đứa bạn, đứa em khuyên lắp gương khác cho đẹp hoặc mốt và để đối phó với CSGT? Hoặc là xe của con mình đi nhờ thôi mà…

Không xi-nhan khi rẽ

Thói quen này phần lớn là từ việc đi xe đạp đưa lên xe máy với các bước đơn giản như sau: Lấn đường, vẫy tay và rẽ với cái lý “tôi đã xin đường” bất kể phía sau như thế nào. Có nhiều anh, chị, em vô tư rẽ ngay khi mới bật xi-nhan hoặc chuyển làn đột ngột và cắt ngay luồng giao thông gây ách tắc.

Tâm lý “mình không lấn thì thằng khác sẽ lấn"

Trong dòng xe cộ đông đúc, trong khi ôtô đang xếp hàng trên làn đường của mình thì xe máy như những dòng nước tự động điền vào các khoảng trống xung quanh dù ôtô đang xi-nhan xin rẽ. Tâm lý này một số tài ôtô bắt chước nên ùn tắc càng trầm trọng.

Tại sao có thói quen này? Do người giám sát giao thông chưa nghiêm và lấy lý do xe đông nên bỏ qua lỗi vi phạm lấn làn, sai tuyến của người đi xe máy. Một người chen được thì người khác bắt chước và dần dần hình thành thói quen “chen”, “lấn”, “cướp”, “tạt”, cắt” dù anh là dân lao động hay dân trí thức, chị là tiểu thư đài các hay buôn thúng bán bưng. Thói quen tùy tiện của anh chị đều giống như nhau.

Xe lớn đền xe nhỏ

Nhiều người là cho rằng xe nhỏ luôn đúng dù mình có sai luật cũng đóng góp thêm cho cái được gọi là ý thức tham gia giao thông của người Việt. Có va quệt xảy ra thì bất kể đúng sai, lấy “luật rừng” ra và tìm sự ủng hộ của quần chúng với sự phân biệt giai cấp giàu nghèo rất rõ rệt. Thế là tắc nghẽn cục bộ.

Xin anh bảo qua, vì em là con ông này, cháu chú nọ!

Không biết các "cha ông" dạy dỗ thế nào mà "con cháu" vi phạm luật giao thông thì mang uy tín của các vị ra để xin xỏ, miệt thị người thực thi pháp luật. Thậm chí nhiều "ông" còn ra mặt, lấy mình để bảo lãnh thay vì dạy dỗ con cháu cho nên người. Có lẽ các vị ấy thương con theo kiểu “cháu hát được 6 thứ tiếng rất chuẩn...” thì hại con mất rồi.

Ngoài phương tiện xe cá nhân, xe ben, xe buýt, xe công và thỉnh thoảng có cả mấy chú taxi cũng tùy tiện khi tham gia giao thông. Ben, buýt, công tùy tiện do “con hư tại mẹ” thì taxi do quá quen “lối cũ ta về” thành ra ẩu.

Tất cả hội tụ trên mọi nẻo đường và hình thành nên cái gọi là ý thức khi tham gia giao thông đáng buồn này.

Cần sự đồng lòng của các cơ quan quản lý với người dân

Tôi tin chắc, nếu ai đó có dịp đi ra nước ngoài, dù là đi du lịch hay công tác thì mỗi người đề chấp hành tốt quy định nước sở tại. Ví như xếp hàng mua đồ, tuân thủ luật giao thông, một phần là vì ý thức bảo vệ hình ảnh người Việt Nam trong mắt bạn bè. Bên cạnh đó, nếu không tuân theo, người đó sẽ trở nên lạc lõng và bị xem thường, nếu tiếp tục sẽ bị họ nhắc nhở, xử phạt…

Việc tuân theo luật thường xuyên, liên tục sẽ thành thói quen, lâu hơn nữa sẽ biến thành ý thức, tất cả các quy tắc được thực hiện một cách tự nhiên, không hề gây cảm giác gò bó. Để có được kết quả đó cần một quá trình tác động tương hỗ giữa cơ quan chức năng làm nhiệm vụ giám sát quản lý, và người dân trong vai trò thực hiện.

Đội mũ bảo hiểm ở Việt Nam là một ví dụ điển hình cho quá trình này. Lúc mới ban hành quy định đội mũ bảo hiểm đối với người đi xe máy, ai cũng phản đối dù biết mũ bảo hiểm sẽ an toàn hơn cho chính họ. Để quy định được thực thi, cơ quan chức năng ngoài việc làm gương ra đã tích cực kiểm tra, xử phạt nghiêm. Sau một thời gian thực hiện, người dân quen dần với việc đội mũ bảo hiểm, mọi người hiểu được ý nghĩa, và bắt đầu nhắc nhau nếu thấy ai đó quên.

Bên cạnh việc bị nhắc nhở, xử phạt thì chính cảm giác lạc lõng, cô độc của những người cố tình vi phạm đã buột họ phải thay đổi. Như vậy ý thức đội mũ bảo hiểm được hình thành chỉ sau 5 năm thực hiện.

Làm gì để thay đổi?

Xin đừng đổ lỗi cho người khác

Mỗi người Việt hãy cố gắng tuân thủ luật, và nhắc nhở người vi phạm, thay đổi ý thức giao thông là trách nhiệm của mỗi chúng ta. Các cơ quan công quyền xin hay học thêm tinh thần đồng đội, nghĩ tới những lợi ích toàn dân thay vì đùn đẩy trách nhiệm theo nối chẳng thể thay đổi những thứ ngoài kiểm soát của cơ quan mình.

Mỗi người dù bạn là ai, bạn làm nghề gì, sử dụng loại phương tiện gì khi tham gia giao thông hãy nhớ tuân thủ luật giao thông. Ai chưa rõ thì lên mạng hỏi bác Google hay ghé các diễn đàn ôtô xe máy để trang bị thêm về kiến thức vì an toàn của mình và người khác.

Luyện tập thói quen an toàn

Sử dụng gương chiếu hậu và bật xi-nhan đối với xe máy trước khi muốn rẽ. Quan sát thấy an toàn mới chuyển hướng và tránh cản trở luồng giao thông. Đi đúng làn đường, đúng tốc độ và ứng xử lịch sự như những gì bạn đang thể hiện qua hình thức bên ngoài, chia sẻ với người thân hay bạn bè về an toàn giao thông. Dần dần thói quen mới sẽ hình thành và sẽ giúp ý thức tham gia giao thông riêng của mình và chung của xã hội ngày một tốt hơn.

Đến lúc ấy, sẽ chẳng cần áp dụng những biện pháp "quyết liệt" thêm nhiều loại phí... mà đường vẫn thông, hè vẫn thoáng.

Chúc các bác lái xe an toàn!

Khi nào cần thay lốp

Nhiều tài xế tin rằng, lớp ta-lông bên ngoài phản ảnh chất lượng của lốp xe. Họ chỉ thay lốp khi lớp hoa lốp bị mòn quá mức. Nhưng thực tế, không phải lúc nào điều này cũng đúng.

Lốp xe (vỏ xe) có dạng vành khăn tròn, rỗng giữa, gồm nhiều lớp cao su tổng hợp, sợi bố, sợi thép…. Bề mặt ngoài được định hình thường gọi là hoa lốp (ta-lông).

Sau nhiều năm sử dụng, lớp hoa lốp mòn dần. Nhiều người nghĩ rằng khi vấu cao su cao su nằm trong rãnh ta-lông lộ ra ngoài là khi cần thay lốp. Nhưng đôi khi lốp cần phải được thay trước khi điều đó xảy ra nếu không muốn bị nổ lốp trên đường, và nhiều điều tồi tệ có thể xảy ra khi đó. Vất vả gọi cứu hộ, gara sửa chữa lưu động, thậm chí phải đối mặt với hậu quả của tai nạn nghiêm trọng, đôi khi chính bản thân cũng là nạn nhân.

Rạng sáng 28/6, xe 4 chỗ đang lưu thông trên quốc lộ 1A đoạn qua xã Vạn Khánh, huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa) bất ngờ nổ lốp và đâm trực diện vào xe khách đi ngược chiều. 6 người trên xế hộp tử nạn. Ảnh: Nguyễn Nam Anh

Nếu xe được sử dụng thường xuyên, trung bình khoảng 19.000 - 24.000 km mỗi năm, hoa lốp sẽ vị mòn trước khi lớp cao su tổng hợp bị thoái hóa. Nhưng nếu chỉ chạy xe vào dịp cuối tuần khoảng 10.000 km/năm, lốp có thể bị lão hóa trước khi mòn quá mức.

Tổng Giám đốc công ty Safety Research & Strategies đã có nhiều nghiên cứu về lốp, ông Sean Kane cho biết. “Nếu bạn mang một mẫu cao su tổng hợp, tác dụng lực vào nó trong một thời gian dài, bạn sẽ thấy xuất hiện các vết nứt”.

Về cơ bản quá trình trên cũng xảy ra tương tự trên lốp được bơm căng. Vết rạn nứt có thể xuất hiện trên bề mặt, hoặc bên trong lốp, cao su tách khỏi lớp vải bố và lớp dây thép chịu lực. Nhiệt độ và ứng suất cao sẽ làm tăng tốc độ lão hóa của lốp. Để chống lại quá trình hóa già, các nhà sản xuất lốp thường bổ sung một số chất vào trong cao su, tuy nhiên nó chỉ làm chậm chứ không thể loại bỏ hoàn toàn hiện tượng lão hóa.

Theo Edmunds, các hãng xe, công ty sản xuất lốp hay nhà sản xuất cao su lại đưa ra những khuyến cáo khác nhau về tuổi thọ lốp. Ngay cả Ủy ban an toàn giao thông quốc gia Mỹ ((NHTSA) cũng không có khuyến cáo về vấn đề thay lốp. Nissan và Mercedes tư vấn cho khác hàng rằng nên thay lốp sau 6 năm sử dụng cho dù lớp hoa lốp chưa mòn quá mức. Hai hãng sản xuất lốp, Continental and Michelin cho biết một chiếc lốp có thể được sử dụng trong 10, và người sử dụng nên kiểm tra lốp sau 5 năm. Còn hiệp hội các nhà sản xuất cao su lại cho biết, không thể đánh giá được khi nào cần thây lốp. Vì chất lượng lốp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhiệt độ, điều kiện bảo quản, điều kiện sử dụng.

Cần thay lốp khi thay ta-lông mòn đến vấu nằm trong rãnh hoặc lốp xuất hiện nhiều vết rạn nứt lớn, mặt bên phồng không đều.

Nghiên cứu của NHTSA từng chỉ ra rằng, quá trình lốp lão hóa diễn ra nhanh hơn trong điều kiện khí nóng, nhiều ánh nắng, hoặc khí hậu vùng ven biển. Cho dù không làm việc thật sự, nhưng bánh xe dự phòng vẫn bị lão hóa. Trên xe tải, chúng thường đặt ở dưới gầm xe, tiếp xúc với bụi bẩn và nhiều yếu tố bên ngoài khác.

Dan Zielinski một quan chức cao cấp của hiệp hội sản xuất cao su Mỹ so sánh, việc đặt lốp dự phòng trong hòm kín, giống như để nó trong “cái lò nướng”.

Lốp bị nứt là dấu hiệu cho thấy lớp cao su đã bị thoái hóa. Ảnh: Evnut.

Theo ông Doug Gervin giám đốc bán hàng của hãng lốp Michelin, lốp dự phòng thường không tiếp xúc với ánh sáng ban ngày. Nhưng nếu lốp đã được bơm căng và được lắp vào bánh xe thì xét về mặt kỹ thuật bảo dưỡng thì nó đã sử dụng, dù bánh xe đó chưa một lần làm việc.

Lốp đặt trong gara, chưa lắp vào vành sẽ có tốt độ lão hóa chậm hơn lốp dự vòng, đã có la-zăng và bơm đầy hơi. Điều kiện sử dụng khác nhau ảnh hưởng đến độ mòn ta-lông khác nhau. Hiển nhiên những xe chỉ sử dụng vào dịp cuối tuần, hoa lốp sẽ mới hơn các xe chạy thường xuyên. Gervin khuyến cáo, biện pháp tốt nhất sử dụng lốp bền là duy trì áp suất lốp theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất, thường xuyên quay bánh xe nếu xe ít sử dụng, và nên tiến hành kiểm tra định kỳ.

4 ký tự cuối cùng cho biết thời điểm sản xuất lốp. Ví dụ, trên hình 4202 tức là lốp được sản xuất vào tuần thứ 42 của năm 2002.

Theo quy định của Bộ giao thông Mỹ, với các loại lốp được sản xuất sau năm 2000 ở mặt bên của lốp thường có một chuỗi ký tự ở sau ký hiệu “DOT”, trong đó 4 số cuối chỉ thời điểm sản xuất lốp. Hai số cuối chỉ năm sản xuất, 2 số đầu chỉ thứ tự tuần sản xuất trong năm. Ví dụ, nếu trên lốp ghi 4202 có nghĩ rằng chiếc lốp này được sản xuất vào tuần thứ 42 của năm 2002.

Để đưa ra quyết định đúng đắn khi nào cần thay lốp, ngoài việc dựa độ mòn của ta-lông và tuổi lốp, lái xe cần kiểm tra kỹ bằng mắt. Vết nứt chân chim, sợi bố bật khỏi lớp cao sau, hay lốp bị phồng không đều là những dấu hiệu cho biết chất lượng cao su đã kém, bạn nên thay chúng.

Siêu xe gặp nạn ở Việt Nam

Số lượng siêu xe và xe siêu sang có mặt tại Việt Nam tăng cao, số vụ tai nạn liên quan tới những chiếc xe có giá lên tới hàng chục tỷ đồng cũng ngày càng nhiều.

Cách đây 3 năm, vào tháng 12/2008, mẫu xe thể thao Aston Martin DB9 gây xôn xao khi được coi là siêu xe đầu tiên bị tai nạn ở Việt Nam.

Aston Martin DB9 sau tai nạn. Ảnh: Hoàng Hà.

Vào lúc 1h sáng 5/12, chiếc xe khoảng 7 tỷ đồng lao lên vỉa hè, đâm vào bốt điện thoại cạnh đền Bà Kiệu trên đường Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Theo những người chứng kiến, DB9 "bay" từ hướng Bưu điện Bờ Hồ, bất ngờ lao thẳng lên vỉa hè vườn hoa tượng đài Cảm Tử Quân. Không dừng lại sau khi hất tung hàng chục tấm rào sắt chuyên dụng chống đua xe, DB9 đâm hỏng một bốt một điện thoại, đổi hướng lao qua thảm cỏ, làm hỏng nhiều vòng cung thép trước khi húc vào tường đền Bà Kiệu.

DB9 sử dụng động cơ được thửa từ mẫu V12 Vanquish, dung tích 6,0 lít, công suất 450 mã lực. Tăng tốc 0-100 km/h mất 4,7 giây, tốc độ tối đa 300 km/h. Đối thủ của DB9 là hai cái tên lừng danh Ferrari F430 và Porsche 911 Turbo. Giá xuất xưởng tại Mỹ là 170.000 USD. Nếu nhập về dưới dạng xe mới và khai hải quan đúng giá xuất xưởng, DB9 có giá sau thuế trên 450.000 USD.

Đến tháng 4/2009, một tên tuổi mới trong làng siêu xe thế giới là Audi R8 cũng gặp vận rủi tại Hà Nội.

Audi R8 với nửa bên phải nằm trên vỉa hè. Ảnh: Otofun.

Rạng sáng ngày 11/4/2009, siêu xe màu trắng bị bắt gặp trong tình trạng có nhiều vết xước trên thân, kính trước bị nứt và nằm ghếch lên vỉa hè tại khu vực hồ Hoàn Kiếm. Theo VietNam+, trước khi R8 màu trắng gặp nạn ở Hà Nội, một chiếc R8 màu bạc cũng chung số phận trong TP HCM.

Ngày 23/7/2010, một vụ va chạm khiến giới mê xe xôn xao. Các bên liên quan lần này là một chiếc taxi và mẫu siêu sang lừng danh Rolls-Royce Phantom. Hai xe gặp sự cố ngay đường vào sảnh khách sạn Park Hyatt Sài Gòn, Quận 1, TP HCM. Đuôi xe taxi bẹp dúm khi tác động với góc bên phải Rolls-Royce Phantom.

Rolls-Royce Phantom va chạm với taxi tại TP HCM.

Đặc biệt, chiếc Phantom trong vụ tai nạn mang biển trắng TP HCM. Như vậy, trị giá của nó có thể lên tới trên 10 tỷ đồng.

Danh sách những siêu xe hàng độc tại Việt Nam gặp tai nạn còn có tên Ferrari 599 GTB và địa điểm vẫn là Hà Nội.

Ferrari 599 GTB gặp nạn tại Hà Nội. Ảnh: Cứu hộ 116.

Cú đâm vào gốc cây vào ngày 24/4/2011 khiến siêu xe có giá tại Mỹ không dưới 260.000 USD bị hỏng nặng phần đầu. Trước đó, Ferrari 599 GTB vừa vào bảo dưỡng trong Sài Gòn. Bộ mâm đã được sơn lại, chuyển từ trắng hợp kim sang đen.

Tính đến thời điểm gặp nạn, mới chỉ có duy nhất một chiếc 599 GTB tại Việt Nam. Siêu xe sử dụng động cơ 6 lít V12, 48 van, công suất 611 mã lực. Ngoài hộp số tay 6 cấp, khách hàng còn có thể chọn bản trang bị hộp số thủy lực 6 cấp được ứng dụng công nghệ từ sản xuất xe đua F1, nhờ vậy thời gian chuyển số trong vòng 100 phần nghìn giây. Siêu xe này tăng tốc 0-100 km/h sau 3,5 giây.

Continental Flying Spur nằm sát dải phân cách trên đoạn đường qua Hải Dương. Ảnh: Otofun.

Mới nhất, ngày 9/12/2011, một mẫu siêu sang khác tại Việt Nam gặp nạn là Bentley Continental Flying Spur trên Quốc lộ 5. Xe hỏng nặng phần đầu, nắp ca-pô cong vênh, lưới tản nhiệt rơi mất.

Flying Spur trang bị động cơ tăng áp turbin kep W12 (12 xi-lanh xếp hình chữ W), dung tích 6,0 lít công suất 552 mã lực. Chiếc siêu sang này lắp hộp số tự động 6 cấp và chỉ mất chưa đầy 5 giây để tăng tốc lên 100 km/h từ vị trí xuất phát. Tốc độ tối đa 314 km/h.